Bavê Hêlîn

Barzanî li gundê (barzan) hatiya  daykbon di roja/14/ Avdarê sala/1903/ ketiya zindanê bi dayka  xewre li zindana (Musil) sala 1906 temenê wî /3/ sal bû di /16/ salî de arîkariya žoreža Žêx Mehmud alhefîd Kiriya bi serperižtiya /300/ cekdarî .
arîkarî bi žoreža (Dêrsim) re kiriya ya Žêx Seîd li Kurdistan turkiya  sala 1932 Arîkarî bi kurdara kiriya çi li - Turkiya –Iraqê –Îranê –

hatiya girtin bi /10/ cara û hatiya windakirin bi/10/cara hatiya  durkirin ji welat bi /10/ cara. vegeraya welat ji Bo doza (kurdînî).
 žoreža (barzan) nû kiriya di sala /1945/ de di sala/1946/ arîkarî bi komara Mehabad li kurdistana Îranê bi nemir Qadî mihemed re  kiriya.
pižtî žikestina komara Mihabad ji nû ve ražtiya barê giran û  hilgirtiya ala Kurdistan.
barzanî û /500/ pêžmerge bi mež çûna Suviyet û sînorê /3/ dewleta birîn.
li Suviyet danê pila cineral ji bo wî karê wî yê giring û wê xebata wî ya dirêj û pîroz.
pižtî /12/ sala vegera ji Rusya û serkeftina žoreža /14/ temozê 1958.
giha Bexda roja /6/10/1958/ pižtî ne rastî dît ji destê Ebdulkerîm  qasim žoreža /11/ Îlolê sala 1961 bi dar xist.
sala 1970 mafê otonomî ji miletê kurd re pêk anî lê Sedam derew  kir û bêbextî kir. dîsa barzanî žorež nû kir Pižtî peymana /6/ avdarê sala 1975 li Cezayir bi havbendiya Hewarî bomidyen û  kîsincer žorež hate sedamê xûnmij û ruxandin.
vegera îranê bi dilekî hejar û melol ji ber go kes heval nebû û li wir nexewež ket û ne li ser da xwazya wî çû Emîrîka ji bo pirsgirêka nexužya xwe.
pižtî serkevtina žoreža Îranê bi serokatya xumênî sala /1979/ xwest  go vegerê Îranê û nêzîkî welat bê.
lê mixabin mirina bêbext û bêxudî konê xwe li pêžiya wî danî û ew  mêrxas çû li ber dilovanya xwedê di roja /1/ avdarê sala 1979.
termê wî yê pîroz anîne Žino li îranê paristin xaka giran çeev tižî rûndik bûn û dil xemgîn bûn û gul çilmisîn lê omîd nû bûn bi hêja  serok Mesûd Barzanî Lažê wî yê hêja anîna Barzan bi kurê wî Idrîs  re paristin Xaka Kurdistan sala1993 cihê bav û bapîra.