N.beyro

Bê guman( bavê cemo ) yeke ji wan kesên ku pesnê jorîn bi tevhî di kesayetiya wîde peyda di bûn .navekî mezin li bajarê Dêrika hemko û Deşta hesina û herêma Cizîrê seranser hebû,xudan rol bu di hemî bûyerên deverê de,beşdarê şahî û nexweşiyên gelê xwe bu,bi hêz tayê rastiyê di girt û dijî xeşmê di sekinî ta ku wekhevî bicî tanî û mafê nekara liwan vedgerand.cavê wî tucara ji zordaran ne di şikest û li hemberî wan gotina rast bê tirs tanî ser ziman, mirovê xudan fen û fûtik şermezar dikirin û pîlanên wan diyar dikirin,di rêya tevz û pêkenîna re merem û mebesta xwe di gihande kesên li dora xwe  eger nexwesta rû bi rû hestê wan bi şkîne.
di alozî û  kêşên alandî de li nav xelkê deverê herdem amade bu û bikesayetiya xwe ya tund û pêkhatî roleke sereke û giring hebû di çareserkirinan de û herkesî rêza wî digirt û  herdem berevanê  mafên şepirze û hejaran bu.
Li destpêka xortaniyê hestê netewî û kurdewariyê li ramanên wî siwarbûn û damarên dil hejandin ,nemaze piştî nûçe û mizgîniya vegerîna Berzaniyê bav li kurdistana başûr sala 1958 a divê demê de Bavê cemo bi hemî hêz û baweriyên xwe tevlî têkoşîn û xebatkarên azadîxwazên kurd bu û bû indamê partiya dîmuqrata kurd li sûriya ku disala 1957 an de hate damezrandin bi destê hinek konevan û rewşenbîrên kurd  da mafê rewayê kurd cî bicî bibin.
Û (Bavê cemo) gihişte indamiya leqê di partî de li devera dêrikê û berdewam bu  di kar de  ta konfiransê gundê (Qidêrîkê) ku têde ji serkirdayetiya partî xwest hilwîsta Berzanî û şoreşa êlûnê bigrin dijî caş û xwe firoşan,û piştî perçebûna partî di sala 1965 an de ,xudê jê razî nema karê rêxistinî di partî de kir  lê belê ma vîndarê partî û rêbaza Berzanî û xemxwarê kurdewariyê.
gava mirov lê temaşe û guhdarî dikir diyar dibû bê kurdperwerî çi astekî bilind di kesayetiya wî de hebû ,nemaze ew şapik û şal û şaşika li bejin û bala xwe di alandin di rojên şahî û newrozan de ku hestê netewî di dilê xort û lawan de har û gur dikir û evîndariya keletorê kurdî bi wan xweş û şêrîn dibu.
Dilêrî, nandarî û merdiya wî tim li ser zimanê xelkê deverê tê bîranîn , çimkî ji dest pêka şoreşa êlûnê  sala 1961 a mala wî ji pêşmerge û nûnerên şoreşê re vekirî bu mîna navendeke serke ji levgihana wan re û ji mala wî li gundê (Tildarê ) amadedibûn û berê xwe didane qada şer .
Di sala 2004 an de û piştî serhildana Qamişlo Bavê cemo bi hişmendî pîlan û leystokên rijêmê derbarî levketina kurd û erebên deverê dorpêç kir û role ke taybet hebû di van bûyeran de ku nehêla merem û mebesta rijêmê divî warî de here serî.
herwiha di raperîna kurdistana başûr de sala 1991 a bi germî pêşwazî li leşker û pêşmergan dikir û bi dilekî fereh daxwazên wan pêktanîn û yawiriya wan dikir ta ku di gihandin sînorê kudistana rizgarkirî, û di şerê girê Çepera de di nav rêzên pêşmergan de amade bu û nav biwan dida û hestê serkeftinê bilind û bala dikir.
hejî gotinê ye ku mala wî li bajarê Dêrikê mîna xistexanekê têde birîndar di razandin û pijîjk ji bajarê Qamişlo tanîn da birînên wan derman bikin û ji nexweşiya bêne parastin.
maye em bêjin  ku bavê cemo tucarî komkirina dirava ne dikire merem û pê mijûl ne dibu ,û bawerî hebu ku  mirovê ‏‏şareza nabe dîlê komkirina dirava ,li rex wî mêrxasî sernama jiyanê bu.  Ji ber vê yekê navekî mezin û cihekî bilind di civakê de hebû û herkesî rêz ji hilwîstên wîre digirtin, ev tişte diyar bu di rê û resmê roja koçkirina wî de  ku nûnerên partiyên siyasî û rixistinên cemawerî û rewşenbîr û nivîskar û kesayetiyên welatperwerê serbixwe û bi hezaran xelkê deverê ji xiristî û misilman û êzêdiyan tê de beşdarbûn.