Tenûr bikûve çû ?
Dîrok: ÇáÓÈÊ 03 ÃßÊæÈÑ 2009
Mijar: Nûçe



 Dilovan çeto 

Li bênderê gund zarok gihane hev û jihevre gotin emê îro bi çi bileyizin,hineka gotin emê bi çirê bileyizin,hineka gotin emê bi hiso mey bileyizin ,heryek dixwazê bi leystikekê bileyize,mihemedo jinav wan xwe veqetand û got:lawo emê dinav xwede piþkbikin û emê tevde biya þêwra gelek bikin.ji nava mala serê evdê xwiyanîkir û bi ser zarokên civandî de hat û li pêþya xwe gokekê dajoyê,wê çaxê yekî jinav wan got bixwedê emê bi gokê bileyizin.zarokan teva razîbûna xwe dan.


lê evdê jiwanre got binerin goka min ne çermiye yanjî lastîkîye.haciyo bankir û got naxwe paçikîye,evdê got na,na hesiniye lê ne gelekî girane û emê karibin pê bileyizin.zarokan xwe kirin du girûp û dest bi leystika gokê kirin.wê rojê leyistin ta roj çû ava,paþê heryek çû mala xwe û goka hesinî li bêndera ma.
Diwê heftiyê de zarok jixwere biwê gokê dileyistin û her rojekê li tarekê di leyistin,carna li bakurî gundbûn û carna li bareþî gund û gelekê caran hineka ji wan gok bixwere dibire malê.
Rojekê mîna her roj zarok bigokê dileyistin ta roj ava û her kes çû malê,saliho gok daber xwe û bi pihîna lêdixê ta gihande devê deryê malê,dawî ji gokê paþket û pihîneke xurt lêda û çû mal.serê sibehê zû dayka saliho ,siltanê hevîrê xwe kir û taþtê ji zarokanre çêkir û karê malê qedand,li hevîrê xwe meyzand vaye tirþ bûye,bilez darik û tepik û sergîn berdane tenûra li devê derî û agir dada,agirê tenûrê  xurtbû û rimiya wê biser devê tenûrê ket,darik û tepik bûne perengê sor û agir hêdî hêdî dibihûrê.pîrek berî nanê xwe pêvedin kevirekî mîna lepekî dixine qula tenûrê ya xwar,siltanê çavê xwe li kevirekî gerand li dora tenûrê ,tiþtek nedît çend gavekî biwirde çû ew goka hesinî dît,rahiþtiyê û anî xiste qula tenûrê û çû aliyê malê hevîrê xwe bikê gilok û bînê pêvedê.lê çaxa siltanê hevîr dikire gilok dengekî pir bihêz û bilind hate guhê wê û cama pencerê heja.bilez dev ji hevîr berda û derkete derve,çi bibînê!!!
Çavê xwe li tenûrê digerînê lê nexuyaye.cîran û xelkê gund lê civiyan û herkes dixwazê zanibê çi qewimiye,lidevê deryê mala saliho bû qiyamet ,kesê ji dawiya gund hatin gotin bavo qetê tenûrê gihiþtine dawiya gund.wê çaxê tenê siltanê zanîbû ku ew goka hesinî ku xistibû qula tenûrê bumbebû.herkes vegerane malê xwe piþtî dilxweþkirin dane siltanê û gotin mala xwedê ava ku ti yanjî hinek ji zaroka li devê tenûrê nebûn wê çaxa bumbe teqî.
Êvarî li malê evdê ji dê û bavê xwe pirsî: gelo ev bumbe jikû hat? Wê çaxê bavê wî got:lawo ev bumbe ji sînorê turkiya tên,þivan û gavan liber sînor pez û dewarên xwe diçêrînin û dibe ku di riya wande hatibe yanjî pîrek jixwere êzingan didine hev li nêzîkî sînor û dibe ku di riya wandebe û ev ne cara pêþiye ku bumbe têne teqandin dinav xelkê sivîlde,beriya çend sala zarokin ji gundê me (tilzîwan) li nêzîkî sînor jixwere dileyistin dinava wande bumbeyek teqî û destê kur û keçekê jiwan hate jêkirin û lingê keçeke dî jêbû.bavê evdê hinekî pûnijî û berê xwe da kurê xwe û got:vê teqîna bumbê tiþtekî dî anî bîramin,bidev kenî gotina xwe berdewam kir.salekê( dibe ku di navbera sala 1959 ta sala 1961 an de be). li aliyê yanjî li rexê gundê girkê zêra camêrekî pembû çandibû û çemek ji sînorê turkiyêve hebû nêzîkî pembû di herikî,xwedanê pembû çend zilam ji gundê til zîwan û gundê qere hesenê girtin û jiwan xwest sikir liber avê çêkin jibo avê berde ser pembû.
Zilaman bêr û qazmê xwe birin û dest bi çêkirina sikir kirin.hinek keviran datînin û hinek çîma jêdikin û heryekî karekî dikê.carekê (osmanê rebî’o) ji qere hesenê bêra xwe li erdê xist lê ew cara dawîbû ku bêra xwe li erdê bixê,serê bêrê kete ser bumbeyekêde û biwande teqî,osmano dicîde mir û Mirovekî ernasî biwanre bû ewjî mir û ji gundê me mecîdo û tewfîqo û silêmanê osê û birê hecî dendih ji qerehesenê birîndar bûn,vê dawiyê birê jî jiyana xwe ji dest da .gundî çûne hewarê û laþê miriyan kiþandine mal û kesê birîndar liser erebeke qantiran kirin û bilez biser gund de anîn,lê dibêjin silêmanê osê zikê wî hatibû çirandin û roviyê wî rijiyabûne erdê û çavekî wî rijiya,lê ew ji hiþê xwe neket û rovîkê xwe paqij kirin û desmala xwe liser girêda ta hewar hate biwanve,gewdê silêmano dinav cilikekêde li bênderê gund danîn û liser serê wî bûye qîr û qiyamet û xelk liser digirîn jiber birîna wî ya mirinêye,xeber dane xanima wî û ji niþkave qîre qîra wê ji dûrve hat û got :birawo bavê dirê’î û bi tepa lixwe dixê,dengê wê kete guhê silêmanode û divî wextîde gundiya rê jêre vekirin da ku xwe bigihînê ser laþê wî,lê silêmano bixwe Mirovekî xinanîbû û kêfa wî pir ji henekanre dihat û ji civatê pîrekanjî hesdikir,dema dengê wê bihîst bankir û got: keçê pitê netinse netinse ez bavê dinê,î me ma qey ezê bi bumbekê û didiwan bimnim,emanetê tejî saxneme û tiþtek pê nehatiye.
Kesê lidora silêmano giriyê xwe sekinandin û dest bi ken kirin.
Silêmano û birîndarên dî ji birînê xwe rehet bûn û jiyana xwe berdewam kirin mîna herkesî.lê ev ne bumba pêþîbû û ne ya dawîjî bû .

*Tilzîwan-qerehesen-girkê zêra :ev hersê gund dikevine roj hilatî bajarê qamiþlo qederê pazde kîlo metran û qerehesen û girkê zêra nêzîkî sînorê turkiyê ne qederê kîlo metrekî tenê,lê tilzîwan qederê sê ta çar kîlo metran dûrî sînore.
* çîm : axa li devê çeman ku geya dinavde þîn hatiye û rehê xwe berdane binê erdê û tev bihevre dibû yek parçe.
*ev bûyer bi rastî qewimîne.







Cihê ev nûçe jê hatiye: Welatê me
http://www.welateme.net/kurdi

Ji bo vê nûçeyê navnîþan:
http://www.welateme.net/kurdi/modules.php?name=News&file=article&sid=1822